De weg naar duurzame pachtafspraken tussen boer en gemeente

Door Amarins Bouman, Jurrian Veldhuizen, Henry Abbink, Robin Kampert, Ester Klein Hesselink en Floor Sluijter. Studenten van Wageningen Universiteit die als onderdeel van hun Master opleiding een Academic Consultancy Training (ACT) opdracht hebben uitgevoerd.

De afgelopen twee maanden hebben wij onderzoek gedaan in het kader van het Wetenschapswinkel project ‘Boeren zonder land: hoe is dat mogelijk?’ in opdracht van Vereniging Toekomstboeren. Met 6 studenten van verschillende achtergronden (consumentenwetenschappen, bos-en natuurbeheer, international development & biologische landbouw) zijn wij aan de slag gegaan met het onderzoeken van alternatieve pachtconstructies. Binnen dit onderzoek is er gekozen voor de gemeente als landeigenaar, waarna er 3 verschillende boeren & gemeenten zijn geïnterviewd. Het onderzoek richtte zich op de sterke en zwakke punten van de pacht- en huurovereenkomsten en hoe deze de (on)zekerheid van duurzame boeren beïnvloeden. Dit is visueel weergegeven in bovenstaande figuur.

Boeren worden in de overeenkomsten met de gemeente vaak geconfronteerd met onzekerheden die verband houden met de duur van hun overeenkomsten en de duurzaamheidsaspecten. Er is vaak geen visie en/of beleid vanuit de gemeente op het gebied van het faciliteren van (duurzame) landbouw. Dit leidt tot de onzekerheidsproblematiek zoals korte contracten en beperkte mogelijkheden tot investeringen voor de lange termijn, zoals die in een goede bodem. Echter blijken de gemeenten en duurzame boeren elkaar te vinden in de waarde die de onderlinge afspraken kunnen hebben voor de lokale gemeenschap. Naast de agrarische functie kan een boerderij in de stad ook van grote maatschappelijke waarde zijn.

Op basis van onze bevindingen moedigen we boeren en gemeenten aan om meer te weten te komen over elkaars behoeften en hoe de pachtovereenkomst in ieders voordeel kan werken.

Op basis van onze bevindingen maakten we deze infosheet:

In ons rapport kunt u hier meer over lezen.

Op basis van dit werk en het onderzoek van Pablo van Neste over de commons maakten we de brochure Land voor Duurzame Landbouw.