Het Agroecology Europe Forum, een agroecologische kennis platform heeft eind september voor de tweede keer plaatsgevonden. Het tweejaarlijkse evenement vindt plaats op een
locatie ter beschikking gesteld door één van de AE leden in Europa. Het Forum is bedoeld
om boeren, onderzoekers, beleidsmakers, studenten en alle andere betrokkenen de
gelegenheid te geven om agroecologie als beweging te ondersteunen en onderling boeren en wetenschappelijke kennis te delen. Margriet Goris (PhD student UFV/WUR), lid van AEEU & Toekomstboeren &Cultivate
Collective), Louise Vercruysse (coördinator Boerengroep), Eva van Dijk (stagiaire
Boerengroep) & Maria-franca Dekkers (stagiaire Boerengroep) gaven workshops op het forum over hun ervaringen met agroecologie in de praktijk. Ik was ook mee om een beeld te krijgen van hoe het nu zit met agroecologie en wat het betekent voor Toekomstboeren. Om niet te moeten vliegen zijn we samen met de auto vanuit Wageningen naar Griekenland gegaan. Hier een video blog

DOOR: PABLO VANNESTE

Wat is agroecologie alweer?
Agroecologie is een sociaal-ecologische benadering van de landbouw waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van de natuurlijke hulpbronnen en diensten, zonder deze te beschadigen. Naast de ecologische aspecten worden ook de sociale aspecten van het voedselsysteem integraal meegenomen. De term wordt gebruikt voor de wetenschappelijke discipline, de landbouwpraktijk, en de sociale en politieke beweging die zich voor deze
benadering inzet. Het is niet gekoppeld aan één bepaalde landbouwmethode, maar sluit aan bij diverse benaderingen in de duurzame landbouw die een alternatief bieden voor de
gangbare industriële landbouw.

Kreta
De stad Heraklion op het Griekse eiland Kreta werd gekozen als ontmoetingsplaats om West- en Oost-Europa met elkaar te verbinden. 180 deelnemers uit 20 Europese landen zijn gekomen om het driedaagse forum bij te wonen. Waar beter – luidde het – om de klimaatproblematiek, de economische onzekerheid en sociale ongelijkheid van Europa te bespreken dan een land waar de agroecologische beweging aantoont dat het anders kan d.m.v. oude én nieuwe samenwerkingen.

Het forum
Het Forum vond plaats in Heraklion in de Universiteit van Kreta. De dagen waren warm en zonnig terwijl de nachten koud waren en belicht met honderden sterren. Een mengeling van diverse bloeiende Mediterraanse planten en bomen, vriendelijke campus honden, oude
stenen gebouwen en slingerende paden gaven de campus een eeuwig oud karakter.
Hieronder zal ik een aantal momenten en uitspraken van iedere dag toelichten.

Dag 1
We kregen te horen dat het een zero-waste evenement ging worden, en dat alle deelnemers een lokaal gemaakte keramische beker kregen. Die werden uiteraard goed ontvangen.

Europa. Behalve de olijvengaard zijn we ook op bezoek geweest bij een man die oude
graansoorten in leven houdt. Rond de tweede wereldoorlog hebben de Amerikanen en
Duitsers die oude graansoorten meegenomen. In de laatste 50 jaar heeft men zich bijna uitsluitend toegelegd op het produceren van de ‘cash crops’ van Kreta: olijven en druiven. 95% van het landbouwareaal bestaat uit die twee gewassen. Maar het is natuurlijk belangrijk
voor het eiland om meer diversiteit terug te brengen. We eindigden deze mooie dag met een zonsondergang aan de andere kant van het eiland en een typisch Grieks diner.

Dag 3
Margriet gaf een workshop over agroecologie en feminisme, en Louise, Eva en
Maria-Franca legden uit hoe ze studenten met boeren verbinden door middel van de Farm Experience Internship. Allebei geslaagde workshops heb ik horen zeggen. Ik was zelf naar een aantal andere workshops geweest, waaronder het certificeren van CSA’s. Hier is nog veel werk aan de winkel blijkt het, want de meningen zijn verdeeld over hoe het eigenlijk moet op Europees niveau. Daarna was er een workshop over het imago van de boer. De deelnemers besloten dat de media de boeren schetst binnenin systemen, maar niet als personen. Het beste plan van aanpak is om meer over individuele boeren te praten en wat ze werkelijk doen, in veranderende omstandigheden, om ons in gezond voedsel te voorzien én duurzame agroecologische systemen. Op het einde volgde een slotstuk waarin we het
lied ‘Bella Ciao’ hebben gezongen, maar dan met een tekst gemaakt over
klimaatverandering om solidariteit te tonen met de marsen die op dat moment wereldwijd hebben plaatsgevonden.
We konden helaas niet langer blijven dan het slotstuk want we moesten snel de boot halen.
Toch bleef agroecologie een belangrijke plaats innemen op de terugreis en verder, want we hebben de volgende dagen daar heel lang over gepraat. Onderweg hebben we nog een agroecologische boer bezocht, die bezig is met een transitie naar biologische dynamisch.

Een laatste boodschap die wij willen meegeven: Het gaat niet om mensen veranderen, de verandering forceren of je afscheiden van de maatschappij. Het gaat om mensen inspireren om te willen samenwerken. Dan komt de verandering vanzelf.