Column Jolke de Moel, november 2019

Het is indrukwekkend en ontroerend om te zien dat er zoveel mensen op de been komen. Die niet eenmalig protesteren, maar nu al weken lang! Het is té lang geleden dat er in Nederland groots actie werd gevoerd.

De protesten zijn een goed georganiseerde actie, met een door ‘ForFarmers’ ingehuurd communicatiebureau die ervoor zorgt dat de boodschap goed overkomt. Op het Malieveld staan kraampjes met eten en drinken, toiletten en een opruimploeg. Om daar gebruik van te maken kunnen de bezoekers muntjes kopen. Het is net een festival. Gesponsord door tientallen bedrijven, waaronder grote spelers uit de voeder-, kunstmest- en verwerkingsindustrie. Want: “dit raakt ook ons”.

De geldschieters noemen zich partner van Agractie. Exacte bedragen worden niet genoemd, maar het gaat om tienduizenden euro’s die het geheel “in goede banen moeten leiden”, zo valt o.a. te lezen in een artikel van de NOS.

Ik stoorde me wel wat aan de boze taal die ik veel hoorde, maar nu begin ik zelf ook boos te worden. Boos op de industrie die voor de zóveelste keer de boer voor hun karretje spant, omdat ze hun eigen bedrijven in gevaar zien komen. Boos op de kortzichtige en laffe blik die niet alleen bij de industrie, maar ook bij de regering domineert en die vooral gericht lijkt op het instand houden van een letterlijk en figuurlijk vergiftigd systeem.

Vrijwel iedereen pikt een graantje mee. Vrijwillig, of gedwongen omdat je anders ten onder gaat. Zo moet je de melk onder de kostprijs verkopen aan verwerkingsbedrijven en supermarkten. Je wordt uitgeknepen waar je bijstaat. Voor jou tien anderen. Bij de afschaffing van de melkquota in 2015 kon je op je klompen aanvoelen dat het fout zou gaan. Maar toch stapten veel boeren, niet geremd door de industrie, bank of overheid, weer in die lekke schuit. En maar flink door produceren en zo als kleine Nederland flink mee kunnen spelen op de internationale markt. Want dat is waar de bulk van de productie heen gaat. Voor bodem prijzen.

Nu gaat het mis en zijn de boeren boos. Logisch! Je bent jarenlang gestimuleerd om steeds intensiever en meer industrieel te denken en werken. En er is weinig zo boos makend dan je hand in eigen boezem moeten steken. Deze ontwikkeling was immers te voorspellen. Sterker nog: er werd al jaren, b.v. vanuit de Club van Rome, voor gewaarschuwd.

Maar vooral de voedingsindustrie, de bank en de regering treffen hier blaam. Het is hún beleid dat ten grondslag ligt aan deze puinhoop. Net als met de gaswinning in Groningen is er willens en wetens voor gekozen om handel & economische groei voorrang te geven over verantwoord omgaan met onze meest basale bronnen van bestaan; lucht, water, bodem en de medemens.

Het publieke- en langetermijnbelang dat onze regering moest bewaken, is ingewisseld voor koud kapitalisme. Een op hebzucht gebaseerd systeem waarvan we al jaren weten dat het tot uitputting en vervuiling leidt.

En nu is er een crisis. En is men ‘gedwongen’ tot nare maatregelen.

Ja natuurlijk! Maar nog altijd word er geroepen dat het in het belang van de boer is om het huidige systeem van steeds verdere intensieve teelt voort te zetten. Wat een onzin!  Daar heeft de boer niets aan. Die ziet zijn grond en bedrijf steeds verder verzieken en krijgt steeds minder geld voor zijn waren. Het is de industrie en de handel die erbij gebaat is om het systeem in stand te houden.

Het regeringsbeleid, de wurggreep van de voedingsindustrie en de banken dragen aantoonbaar bij aan de puinhoop van de intensieve veehouderij. Dus zouden zij moeten bijdragen aan het opruimen ervan. Zodat we samen werken aan een verantwoorde agrarische sector. Dat lijkt me in ieders eigen belang, want goed voedsel in een goede leefomgeving is een zaak van iedereen.

En ja dat betekent dat er bedrijven zullen verdwijnen en bedrijven bij zullen komen. Dat is niets nieuws onder de zon. En ook wij als eters moeten onze verantwoordelijkheid nemen voor het eten dat elke dag op ons bord ligt.

Het moet anders en het kán anders. Laten we alsjeblieft eens tonen dat we in Nederland écht innovatief en ondernemend zijn, in plaats van het lapwerk van een zachte heelmeester.

 

Reacties zijn welkom en kunnen naar info@toekomstboeren.nl