Wat heb jij voor pachtcontract? Hoeveel jaar kan jij blijven op de plek waar je zit?

Veel toekomstboeren zijn zo blij als ze eindelijk een stukje land vinden om hun droom op te verwezenlijken, dat ze snel ‘ja’ zeggen op de voorwaarden van de grondeigenaar. Hoe is dat bij jou gegaan?

Vanuit het Toekomstboeren project ‘Nieuwe Landarrangementen voor een duurzame landbouw’ kijken we hiernaar: wat voor afspraken kunnen worden gemaakt waar verpachter én pachter blij van worden?

Is liberale pacht altijd een kort contract?

Verpachters snappen als het goed is wel dat jij in de bodem wilt investeren, en dat het een paar jaar duurt voordat je je klantenkring goed hebt kunnen opbouwen. Is struiken planten een optie? Bomen zelfs wellicht? Voor verpachters is het een risico om lange termijn contracten aan te bieden, zaken kunnen immers gauw veranderen. Binnen liberale pacht worden contracten vaak tot maximaal zes jaar aangeboden. Dit hoeft niet. Je kan wel degelijk binnen de liberale pacht voor langer afspreken. Verpachters zijn vaak bang dat een pachter teveel rechten krijgt, en willen het zekere voor het onzekere nemen door kort af te spreken. Dit komt echter de bedrijfsvoering van de toekomstboer niet ten goede, en heeft daarmee ook weer een mogelijk negatief effect op de plek of de verpachter.

Aanbod: voorbeeldcontract

Leden van vereniging Toekomstboeren kunnen van onderstaande voorbeeldcontracten per mail een pdf opvragen. We doen dit via de mail omdat we je willen vragen achteraf jouw ervaringen weer met ons te delen, desgewenst anoniem. Door van elkaar te leren werken we met elkaar naar duurzame pacht.

Voorbeeldcontract I: langer én flexibel

Hugo Vernhout, rentmeester van landgoed Vilsteren, heeft samen met boeren en experts een alternatief pachtcontract bedacht, en dit laten goedkeuren door de grondkamer. Er staat in dat de boer aan duurzaamheid moet werken. Hugo: “We weten niet hoe we in de toekomst denken over duurzaamheid. Wat nu belangrijk is kan er straks weer heel anders uitzien. Daarom staat er in het contract dat pachter en verpachter ieder jaar met elkaar opnieuw de duurzaamheidscriterea kunnen bepalen.” Het contract is voor langer dan zes jaar. Als de boer aan de duurzaamheidscriterea voldoet, dan wordt het contract verlengd me dezelfde periode.

Voorbeeldcontract II: goede voorwaarden voor tuinderij

Boerin Esther Kuiler teelt groente op een landgoed, al twintig jaar. Steeds was het spannend hoe het nieuwe (steeds korte termijn) pachtcontract eruit zou zien. Voor het landgoed is het belangrijk dat de landgoed onderdelen inkomsten opleveren. Tegelijkertijd is de tuinderij een zeer mooie toevoeging aan het landgoed. Samen met een bevriende expert is er nu een contract ontwikkeld dat tot tevredenheid van het landgoed én de tuinder is. Esther: “Omdat het voor mij extreem belangrijk is, mijn hele beroep hangt er van af, was het onderhandelen soms best spannend. Het hielp mij enorm een derde persoon in te schakelen, omdat zij er verstand van heeft, maar ook omdat zij neutraler de onderhandelingen in kon gaan. Ik ben erg blij met het contract zoals het er nu ligt.”

Voorbeeldcontract III: bijzondere bepalingen agroecologische landbouw

“Toen wij de algemene bepalingen lazen ontdekten we dat de grondeigenaar in principe ten alle tijden het perceel op kan komen en dat we ‘naar behoren’ moeten spuiten.” Er vonden een aantal stevige gesprekken plaats tussen de verpachters en de agroecologische boeren die de grond zouden gaan bewerken. “Gelukkig begrijpt de grondeigenaar goed wat wij doen en waarom biodiversiteit voor ons zo belangrijk is”. De algemene bepalingen werden via de bijzondere bepalingen gewijzigd zodanig dat nu duidelijk is dat het om agroecologische landbouw gaat. De relatief grotere afhankelijkheid van de tuinders van het contract, het bedrijfsbelang, werd in balans gebracht met de belangen van de grondeigenaar: in dit geval het woongenot.

Opvragen

Leden van vereniging Toekomstboeren kunnen bovengenoemde voorbeeldcontracten opvragen via info@toekomstboeren.nl We vragen je achteraf jouw ervaring (evt anoniem) te delen.

Lees meer

Als Toekomstboeren willen we bijdragen aan duurzamer grondgebruik en -beheer. We maakten een overzicht ‘Hoe zit het met pacht’, We formuleerden voorwaarden voor betere pachtwet, we uitten standpunten in landelijke kranten en we maakten de publicatie Land voor agroecologie. Hier vind je alle info bij elkaar: toekomstboeren.nl/land

Financiering