~ English below
Onlangs zijn we een samenwerking aangegaan met Voedselpark Amsterdam en het Internationale Inheemse Kennis Centrum (IKC). Voedselpark Amsterdam is een initiatief dat zich inzet voor het herstel van de Lutkemeerpolder (het laatste vruchtbare landbouwgebied van Amsterdam) als gemeenschappelijke groeiplaats, het IKC legt zich toe op het behoud en de herleving van inheemse culturele praktijken. Samen hebben we onderzoek gedaan naar de koloniale geschiedenis van de polder en verkennen we wegen richting herstel.
De grond van de Lutkemeerpolder, die wij willen beschermen en laten bloeien, draagt een pijnlijke geschiedenis, die vraagt om erkenning en actieve betrokkenheid. Recent archiefonderzoek door historica Marlies van Opheusden heeft aangetoond dat de familie Rutgers van Rozenburg, die rijkdom vergaarde door koloniale plundering en slavernij in zowel Indonesië als Suriname, het Lutkemeermeer heeft gekocht van de Provincie Noord-Holland.
Het is bovendien vrijwel zeker dat L.H. Rutgers van Rozenburg het compensatiegeld dat hij in 1863 ontving na de afschaffing van de slavernij in Suriname en de Nederlandse Antillen (Emancipatiewet), gebruikte om het Lutkemeermeer te laten droogleggen in 1864-1865. Daarna verkocht hij de grond aan Nederlandse boeren. L.H. Rutgers van Rozenburg investeerde in het W.G. Deutz-fonds, dat compensatie ontving van de Nederlandse overheid voor het verlies van zogenaamd “eigendom” in 1863: drie Surinaamse plantages ((Johannesburg, La Paix en Vreeland), waarop op dat moment meer dan 600 tot slaaf gemaakte Afrikanen werkten op gestolen land van inheemse volkeren.
Hoewel koloniale schade overal zichtbaar is in het Nederlandse landschap, helpt het ons om ons te verdiepen in het specifieke verleden van de Lutkemeerpolder om te begrijpen hoe deze onrechtvaardigheden tot op de dag van vandaag voortduren. De magazijnen en distributiecentra die nu oprukken op dit land, weerspiegelen koloniale uitbuiting – waarbij winst boven mensen en ecologie wordt gesteld. Door deze wortels te begrijpen, zien we hoe hedendaagse strijd voor toegang tot land en milieurechtvaardigheid voortbouwt op verzet tegen dezelfde onderdrukkende systemen.
Onze bedoeling is niet om schuld toe te wijzen aan degenen die in recente generaties zorg droegen voor dit land. Families zoals die van Trijntje Hoogendam, die hier vandaag de dag boeren, hebben een erfenis geërfd die is gevormd door koloniaal geweld – niet door hen veroorzaakt. Velen van hen hebben onvermoeibaar gestreden om hun bestaan te verdedigen tegen de oprukkende bedrijven, wat onderdeel is van de strijd voor landrechtvaardigheid.
De onthulde geschiedenis toont aan dat, als we willen dat de Lutkemeerpolder een toekomstig bloeiende plek wordt voor iedereen, we eerlijk moeten omgaan met de koloniale oorsprong en erfenis van deze polder en actief moeten werken aan herstel.
Stappen van Voedselpark & Toekomstboeren:
- We hebben overleg gehad met Mama D Ujuaje (Community Centred Knowledge), wiens krachtige gedicht ons collectieve verdriet verwoordde. Mama D. Ujuaje is een gemeenschapsleider, kunstenaar en tuinier die met voedsel, verhalen en kunst mensen helpt helen en versterken. Ze brengt gemeenschappen samen – vooral degenen die vaak buiten beeld vallen – om opnieuw na te denken over hoe geschiedenis ons leven vandaag de dag beïnvloedt. Meer informatie over Mama D. Ujuaje vind je via deze link.
- We hebben onze bevindingen gedeeld met leiders uit de Surinaamse diaspora, en hun advies gezocht op onze zoektocht naar herstelrechtvaardigheid. Lees onze brief hier.
- We hebben een werkgroep opgericht die zich actief bezighoudt met deze koloniale geschiedenis en maatschappelijke erfenissen zoals racisme. Deze werkgroep bouwt relateis op tussen getroffen gemeenschappen en zet zich in eerlijke toegang tot land, voedsel en agrarische bestaansmiddelen in de Lutkemeerpolder en daarbuiten te bevorderen.
- Onder begeleiding van het Inheemse Kennis Centrum (IKC) hebben we een klein ritueel gehouden om de geschiedenis van het land te erkennen, voorouders te eren en ruimte te maken voor heling. Het plan van het IKC voor een “Bos van Heling” maakt nu deel uit van ons aanbestedingsvoorstel. Lees hier meer over het “Bos van Heling”.
- Om Dwight Fransman te citeren, een muzikant en Winti-geestelijk leider van Surinaamse afkomst, die de eerste ceremonie op de Lutkemeerpolder leidde:
“De geschiedenis van de polder is verweven met de koloniale uitbuiting van Suriname, en het erkennen van deze verbinding bevordert historische transparantie en verantwoordelijkheid. Door deze erfenis te adresseren, verrijkt Voedselpark Amsterdam niet alleen het publieke debat over landgebruik en rechtvaardigheid, maar versterkt het ook de banden met gemeenschappen die direct zijn geraakt door koloniale geschiedenissen. Deze betrokkenheid zorgt voor een inclusievere en historisch bewuste benadering van milieu- en sociaal activisme.”
- Wij geloven dat het omgaan met deze geschiedenis onze beweging versterkt en de banden met door kolonialisme getroffen gemeenschappen verdiept, waardoor we een bredere en krachtigere coalitie kunnen vormen die strijdt voor landtoegang en goed voedsel voor iedereen.
Volgende StappenInter-community Healing & Learning:
- Gemeenschappelijke Heling & Leren: We co-organiseren twee webinars en een open ceremonie om deze geschiedenis samen met zorg te verwerken en te leren van inspirerende initiatieven, geleid door degenen die het meest geraakt zijn. (zie de website van Voedselpark Amsterdam website voor evenementen)
- Herstellende Actie: Samen met het Inheemse Kennis Centrum (IKC) zetten we ons in voor een voortdurend traject van leren, heling en herstelrechtvaardigheid voor de Lutkemeerpolder.
Dit is nog maar het begin. Doe met ons mee om het verleden te erkennen en zo een rechtvaardigere toekomst te zaaien.
– Toekomstboeren
Acknowledging the Colonial Roots of the Lutkemeerpolder: Steps Toward Repair
We recently partnered with Voedselpark Amsterdam, who campaigns to restore the Lutkemeerpolder (Amsterdam’s last fertile farmland) as a community-growing space and the Indigenous Knowledge Centre International (IKC), who is dedicated to preserving and revitalizing Indigenous cultural practices. Together, we’ve researched the polder’s colonial history and are exploring reparative pathways forward.
The soil of the Lutkemeerpolder that we strive to protect and flourish carries a painful history that calls for acknowledgement and active engagement. Recent archival research by historian Marlies van Opheusden has uncovered that the Rutgers van Rozenburg family, who accumulated wealth through colonial plunder and enslavement in both Indonesia and Suriname, bought the Lutkemeer lake from Noord Holland Provincie.
Furthermore, it is almost certain that L.H. Rutgers van Rozenburg used the compensation money he received from the abolition of slavery in Suriname and Dutch Antilles in 1863 (Emancipatie-weg), to pay for the drainage of the Lutkemeer lake in 1864-1865 which he then sold to Dutch farmers. L.H. Rutgers van Rozenburg invested in the W.G. Deutz fund who received compensation money from the Dutch government for their loss of so-called “property” in 1863: three Surinamese plantations (Johannesburg, La Paix and Vreeland) that at the time owned and exploited over 600 enslaved Africans on stolen lands of Indigenous People.
While colonial harms are omnipresent in Dutch landscapes, engaging with the Lutkemeerpolder’s specific past helps us confront how these injustices repeat into the present day. The warehouses and distribution centres now encroaching on this land echo colonial extraction – prioritising profit over people and ecology. By understanding these roots, we see how today’s struggles for land access and environmental justice are continuations of resistance against the same oppressive systems.
Our intention is not to assign blame to those who have stewarded this land in recent generations. Families, such as Trijntje Hoogendam’s, farming here today inherited a legacy shaped by colonial violence, not created by them. Many have fought tirelessly to defend their livelihoods against corporate expansion, which is part of the struggle towards land justice.
The uncovered history shows that if we want the Lutkemeerpolder to be a future place of flourishing for all, we must engage honestly with the polder’s colonial origins and legacies and work actively towards repair.
Voedselpark’s & Toekomstboeren’s response:
- We consulted Mama D Ujaje (Community Centred Knowledge), whose powerful poem anchored our collective grief. Mama D. Ujuaje is a community leader, artist, and gardener who works with food, storytelling, and art to heal and empower people. She brings together communities, especially those often left out, to rethink how history shapes our lives today. To find out more info about Mama D. Ujuaje, follow this link.
- We shared findings with Surinamese diaspora leaders, seeking guidance in search of reparative justice. Read our letter here.
- We created a working group which actively engages with this colonial history and societal legacies, such as racism, by building relationships amongst affected communities and prioritising equitable access to land, food and agrarian livelihoods from the Lutkemeerpolder and beyond.
- With guidance from the Inheemse Kennis Centrum (IKC), we held a small ritual to acknowledge the land’s history, honour ancestors & make space for healing. The IKC’s plan for a “Forest of Healing” is now part of our tender proposal. Learn more about the “Forest of Healing” via this link.
To quote Dwight Fransman, a musician and Winti religious leader of Surinamese origin, who led the first ceremony at the Lutkemeerpolder:
“The polder’s history is intertwined with the colonial exploitation of Suriname, and acknowledging this connection fosters historical transparency and accountability. By addressing this legacy, Voedselpark Amsterdam not only enriches public discourse on land use and justice but also strengthens ties with communities directly impacted by colonial histories. This engagement ensures a more inclusive and historically conscious approach to environmental and social activism.”
We believe that engaging with this history strengthens our movement’s ties with communities impacted by colonialism, helping us build a broader, more powerful coalition fighting for land access and good food for all.
Next Steps
- Inter-community Healing & Learning: We are co-organising two webinars and an open ceremony to collectively process this history with care and learn from inspiring initiatives, led by those most affected. (see the Voedselpark Amsterdam website for events)
- Reparative Action: Together with the Inheemse Kennis Centrum (IKC), we are committed to an ongoing journey of learning, healing and reparative justice for the Lutkemeerpolder.
This is just the beginning. Join us in engaging the past to sow a more just future.
– Toekmostboeren