Land in Zicht

Aan de rand van Hilversum, in een bosrijke omgeving, stap ik de bus uit. Op weg naar tuinderij LandinZicht, waar ik heb afgesproken met tuinder Wietse. Ik word direct warm ontvangen door mensen van de zorggroep op de tuinderij, die het er duidelijk naar hun zin hebben. Ook door Wietse word ik hartelijk ontvangen en zijn passie voor de tuinderij is meteen al duidelijk. Ik krijg een rondleiding over de tuin, terwijl Wietse vertelt hoe de tuin is ontstaan.

Tuinderij LandinZicht is gestart door Wietse Bakker in 2016. Voordat hij tuinder werd was Wietse grafisch ontwerper, maar hij zocht naar buiten werk en het tuinders schap sprak hem aan. Hij heeft een opleiding gevolgd aan de Warmonderhof, en kwam toen tijdens zijn stage terecht op een tuinderij. Daar heeft hij geprobeerd een CSA op poten te zetten, aangezien hij geïnteresseerd was in deze vorm van gemeenschapslandbouw. Toen dit uiteindelijk niet lukte, is Wietse zijn eigen CSA tuinderij gestart, samen met tuinder Julien.

Foto: CSA-LandinZicht

Door zijn connecties in de buurt, was de toegang tot land om een tuinderij te starten relatief makkelijk. Wietse kreeg zelf een telefoontje met de vraag of hij met de andere tuinder deze tuin wilde overnemen, en natuurlijk zei hij daar direct ja op! Aangezien Wietse klanten kon meenemen van de vorige tuinderij, hadden ze direct een goede startgroep voor de CSA. In Wietses ideaalbeeld zijn het de mensen zelf die initiatief nemen voor het opstarten van een tuin, welke vervolgens gezamenlijk een tuinder inhuren. In het geval van tuinderij LandinZicht ging het andersom; Wietse startte de tuinderij en heeft deze na een jaar ondergebracht in stichting LandinZicht, welke eigenaar is van CSA LandinZicht. Wietse werkt nu als ZZP’er voor de stichting. Alle spullen, zoals kassen en het gereedschap, zijn dan ook in bezit van de stichting.

De tuin

Het land van tuinderij LandinZicht is verspreid over verschillende locaties; 0.6 hectare land op het terrein van de tuinderij, 1000m kassen aan de andere kant van het terrein, 0.5 hectare in Loosdrecht, en 1000m kassen in Kortenhoef. De grond in Hilversum pachten ze van een landgoed. Op het terrein in Hilversum zit ook een zorggroep, welke af en toe meehelpen in de tuin. Daarnaast is er een klein cafeetje, deels verzorgt door de zorggroep en een landwinkel met streekproducten.

Op dit moment zijn er 175 aandeelhouders van de tuin, wat betekent dat er ongeveer 350 mensen van de tuin eten. Tuinderij LandinZicht is een zelfoogsttuin, wat betekent dat aandeelhouders zelf hun groenten, fruit en kruiden komen oogsten. Zo leren ze ook meteen hoe het eraan toe gaat op de tuinderij en hoe de groenten groeien. Om diezelfde reden zijn er normaal ook schooltuintjes te vinden op het terrein, maar door de corona maatregelen dit jaar even niet. 

Idealen

Tuinderij LandinZicht is SKAL gecertificeerd, en volgt dus de principes van biologische landbouw. En dat is ook erg belangrijk voor de tuinders: “Ik vind biologisch belangrijk, omdat we dan goed voor onze grond zorgen. Dat je de bodem zo behandeld dat over 100 hier nog een tuin is, op dezelfde basis als dat we het nu doen. Dat vind ik mijn opdracht.”

Wietse deelt ook zijn inspirerende visie wat betreft certificering van biologische producten en de toekomst van landbouw. “Ik vind het lastig dat we het steeds zo uit moeten leggen en dat je eigenlijk een omgekeerde bewijslast hebt. Waarom is dat zo? Dat is allemaal op wantrouwen gebaseerd en dat is nou net wat we niet willen.” Wietse is voor een beleid waarin biologische producten de norm zijn en de bedrijven die niet biologische bestrijdingsmiddelen gebruiken, dat juist moeten aangeven.In Wietses ideaalbeeld zou biologische landbouw dus het nieuwe normaal worden. Op tuinderij LandinZicht wordt er dan ook alleen zaai-, plant- en pootgoed gebruikt van biologische oorsprong. Dit geldt ook voor compost en mest.

Naast het zorgen voor de natuur door biologisch te verbouwen, wordt er ook gezorgd voor dieren in de omgeving. Er zijn verschillende plekken voor dieren op de tuin; wanneer je rondloopt, hoor je aan één stuk door vogels fluiten en zul je ook kikkers tegenkomen in de poeltjes op de tuin. En dat is genieten, ook voor de tuinder zelf; “ik loop hier altijd als een blij ei loop ik hier rond. Zo van, kijk hoe mooi het allemaal is weet je wel! Dan zie ik allemaal dingen over de grond bewegen of dan zie je kikkers, dan kan ik helemaal enthousiast worden. Mooie lijsters aan het zingen, nou dan ga ik echt uit mijn dak. Dat vind ik echt super. Ik ga hier ’s ochtends om 7 uur staan en dan sta ik hier gewoon 10 minuten dat ik denk van wow, dat je dit mag horen gewoon weet je. Dat is zo goed. Ja, daar ben ik echt blij mee. Dus je probeert die wereld wel open te zetten voor anderen ook, maar dat is niet altijd even makkelijk”.

Wietse heeft ook een visie wat betreft hoe een CSA eruit zou moeten zien. Hij geeft aan dat CSA vaak onjuist gebruikt wordt als term. Vaak wordt een tuinderij CSA genoemd, wanneer er alleen sprake is van voorfinanciering; waarbij mensen aan het begin van het seizoen een aandeel kopen in de oogst. Er wordt dan enkel in financiële verantwoordelijkheid gedeeld. Wietse zou willen dat dit veel verder gaat en dat aandeelhouders ook echt verbonden raken met de grond en de tuin zelf. Daarbij hoort ook het delen van meer verantwoordelijkheden met aandeelhouders, zodat het echt een gezamelijke tuin wordt. 

Toekomst

Naast een passie voor het tuinieren zelf, heeft Wietse ook een passie voor gezond eten. Het liefst zou hij dan ook de mensen met het ongezondste eetpatroon betrekken bij de tuinderij, ook de mensen die minder te besteden hebben. Op dit moment lukt dat echter nog niet, gezien de kosten die er gemaakt worden. Maar dit is wel iets om naar te streven in de toekomst.

Daarnaast zal de tuinderij in de toekomst overgaan op de no dig methode, om nog beter voor het bodemleven van de tuinderij te zorgen. Ook willen de tuinders permacultuur principes gaan implementeren op een deel van de tuin en een voedselbos aanleggen. Nog genoeg te doen dus!

Tips

Als laatste heeft Wietse nog wat tips voor beginnende boeren. Het eerste: begin simpel! Ga eerst eens langs bij bestaande boeren en wees vooral niet bang om vragen te stellen. En ook: vind niet steeds het wiel uit. Kijk hoe andere boeren het doen en wat je daarin wel en niet aanspreekt. Daarna, als je wilt gaan beginnen: zorg voor een stuk grond wat omgespit is, koop wat eerste plantgoed en ga het gewoon proberen.Ik zie dat veel mensen ook voor zichzelf daar al drempels gaan opwerpen, van business plans maken en dan zak je helemaal weg in je eigen rekenkunde. En dan denk ik van ja, dan gaat het niks meer worden. Van ga eerst maar eens wat doen weet je, en dan zie je vanzelf wel waar de ruimte is.” Ga dus vooral actief bezig met je tuin en kijk terwijl je bezig bent waar de mogelijkheden liggen.

En nog een laatste, maar hele waardevolle tip: “En wees aardig, dat is de opdracht! Je moet aardig zijn. En dan komen vanzelf die mensen achter je aan. Je doet je best, en die mensen zien het, je bent enthousiast over dingen en je probeert het uit te dragen. En dan zie je dat het als een zwaan achter je aan komt. Dat is waar het om gaat.”

Ben jij nou een beginnend tuinder of boer en wil je zien hoe het eraan toe gaat op een tuinderij? Dan mag je altijd langskomen bij Wietse, hij legt je graag uit hoe de tuin in elkaar zit. En als dat nodig is, komt hij je zelfs helpen bij het opstarten. Als dat geen passie voor het vak is!

DOOR: Natasja Davidse

Foto: CSA-LandinZicht