Ús Iten

Samen met haar Michel runt Bregje een succesvolle zelfoogstttuin. Maar: “We ontdekten dat de leden naast groentes ook lokale eieren, zuivel, brood wilden”. Twee jaar geleden zijn ze gestart met voedselcoöperatie Ús Iten: er werd een coöperatie opgericht met een bestuur. Als je lid bent van de coöperatie moet je eens in de twee maanden anderhalf uur dienstdoen als marktmeester. Op vrijdag worden de spullen aangeleverd en op zaterdagochtend tussen 9 en 10:30uur zetten de martkmeester de bestellingen voor de leden klaar. DOOR: Klarien Klingen

De coöperatie zoekt lokale producten. Dat wordt aangevuld met producten van de Streekboer (de regionale distributeur). En dat wordt aangevuld met groothandel Udea. Udea komt voor bestelling vanaf €450 gratis met de vrachtwagen voorrijden. Met een groep van zo’n 25 actief bestellende gezinnen redden ze dat ruim. (er zouden  er 12 nodig zijn). Op deze manier kan je al je producten via dit bestelsysteem regelen en hoef je praktisch niet meer naar de supermarkt. Bregje: “We zijn een soort Ekoplaza maar dan in Siebrandabuorren.”

Dankzij dit voedselcoöperatief is een lokale bakker gestart die met lokaal graan werkt. Vanaf twintig broden kan ze leveren. Mochten er minder dan 20 broden besteld worden dan bestelt Bregje er wat bij en haalt ze met gemak de mensen die hun bestellingen komen halen over om alsnog wat broden mee te nemen. “De geur van vers warm brood is onweerstaanbaar”.

Via Ús Iten zijn producten 20% goedkoper dan biologische winkelprijzen. Maar je moet er wel wat voor doen: marktmeester zijn of in het bestuur zitten. De VoCo zet zelf 10% bovenop groothandelprijzen. Lokale producenten zijn vrij hun prijs te bepalen.

Het ideaal is: ieder dorp zijn eigen tuin en voedselcoöp. Zodat je die boer in staat stelt om vrij te zijn van de wereldmarkt.

Ús Iten werkt. Mede dankzij een handige jongen die een bestelsysteem heeft gebouwd. “Het bestelsysteem is key. De keerzijde is dat we mega afhankelijk van hem zijn.” Mede daarom is er nu een LEADER project subsidie aangevraagd om een beter systeem te maken. “We willen een state of the art ICT systeem met professionele ondersteuning waar we allemaal gebruik van kunnen maken”. Het idee is dat je meerdere bestelsystemen aan elkaar kunt koppelen. Dat je ten alle tijden up to date voorraden weet en altijd lokaal kunt bestellen. Dat bestaande online bestelsystemen erin meegenomen kunnen worden. In het project wordt samengewerkt met het Belgische Voedselteams vzw dat al jarenlange ervaring heeft met vele voedselcoöperaties.

Het juridisch eigendom is nu van de twee organisaties die het startten, het economisch eigendom is van alle gebruikers. Bregje “We moeten een list verzinnen zodat grote partijen het syseem niet kunnen kopen.”

De logistiek is ook nog een belangrijk onderwerp. Bregje: “De Streekboer, Bioromeo en Rechtstreex zijn al bestaande en werkende logistieke systemen, laten we daar op aanhaken.”