Honderden boeren, wetenschappers, activisten, en andere kritische burgers kwamen bijeen afgelopen februari om te werken aan een betere wereld. Een beter voedselsysteem wel te verstaan. Met een video die je terug kan kijken en met namen van oude bekenden. Een impressie.
De tweede editie van Voedsel Anders was weer een daverend succes. Met twee dagen en in totaal meer dan duizend deelnemers was er een positieve en praktische sfeer. Vrijwel alle zestig (!) workshops bestonden uit praktische oplossingen. Wie de workshop lijst bekijkt (dat kan nog op www.voedselanders.nl) voelt zich gesteund in zijn werk door te zien dat er zoveel mensen aan zoveel concrete initiatieven aan het werk zijn. Denk aan “Een eetbaar landschap: Voedselbos ontwerp en aanleg” of “Adopteer een stier! Diervriendelijke veredeling en fokkerij in de biologische melkveehouderij”.
De gedeelde wens om het voedsel systeem te veranderen is nu duidelijk een beweging geworden. Jan Douwe van der Ploeg beschreef dit beeld ook in zijn zeer bevlogen reflectie, waarin hij de Voedsel Anders beweging in perspectief zet van de tijd van landbouw protest en veranderingen (zijn speech is terug te kijken als video op www.voedselanders.nl). Bevlogenheid was er ook in het verhaal van Jyoti Fernandes, nieuwe boerin uit de UK, die namens de Land Workers Alliance opriep tot meer respect voor het boeren werk. “We dont want to run Bed&breakfasts, we want to farm!”. Geef ons het land, en laat ons zorgen voor biodiversiteit, een leefbaar platteland, diervriendelijke milieuvriendelijke landbouw op menselijke schaal.
Dat land door speculatie en ander gebruik veel te duur is voor landbouw speelt in de UK en zeker ook in Nederland. Tijdens de workshop Land voor Toekomstboeren: initiatieven in Nederland en België werd duidelijk dat er een grote groep nieuwe boeren staat te springen om aan de gang te gaan, terwijl grondfonds initiatieven die hopen toegang tot land soepeler te maken vaak nog in de opstartfase zijn. Jongeren en andere starters zijn creatief, hebben weinig nodig. Ze starten soms een tuinderij op een hoekje land van een melkveehouder, ze gaan verzuivelen als aparte tak binnen een bestaand bedrijf, of ze lenen land om bijvoorbeeld tijdelijk bomen op te kweken of stiertjes af te mesten. Maar om als starter echt wortel te schieten, om land voor de zo noodzakelijke lange termijn onder goede voorwaarden te kunnen gebruiken is nog een flinke uitdaging. Daar wil de vereniging Toekomstboeren zich hard voor maken.
Tijdens Voedsel Anders werd ook de belangrijke en opnieuw actuele discussie rondom bovengronds uitrijden niet geschuwd: de filmmakers van “de kleine oorlog van boer Kok” die de problematiek al twintig jaar met beelden volgen leidden de workshop in met een helder nieuw filmpje (te zien op). De discussie die daarop volgde was levendig en verhelderend, met o.a. Wageningse wetenschappers, boeren, mestonderzoekers, en boer Kok. Over of de onderzoeksgegevens waarop het model voor de huidige mestwetgeving gebaseerd is weggegooid hadden mogen worden waren de meningen verdeeld. Dat het generieke beleid dat er nu is veel discussie oproept is wel duidelijk, en ook dat het huidige beleid lang niet voor iedereen naar tevredenheid werkt. Kortom, er zijn nog veel uitdagingen in ons landbouw en voedselsysteem, maar er wordt hard aan gewerkt.
Toekomstboeren organiseerde vier workshops tijdens Voedsel Anders: Permacultuur en Agroecologie in de landbouw | Nieuwe boeren: Nieuwe landbouw | Land voor toekomstboeren: initiatieven in Nederland en België | New peasants in Europe
Klik op de links voor de verslagen (in pdf). Verslagen van de rest van de Voedsel Anders workshops vind je hier.